بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی hyssopus officinails l. در شرایط مختلف طبیعی و مزرعه (نور مازندران)

در این تحقیق به منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه زوفا (hyssopus officinalis l.) در شرایط مختلف رویشگاهی، سرشاخه های گلدار آن از دو رویشگاه: مزرعه و طبیعت واقع در منطقه کالج شهرستان نور (1700 متر) در اردیبهشت ماه 1392 جمع آوری گردید. اسانس نمونه ها با استفاده از روش تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) استخراج و ترکیب های متشکله آنها با استفاده از دستگاه gc/ms مورد آنالیز و ارزیابی قرار گرفت. نمونه برداری از خاک به منظور آنالیز فیزیکوشیمیایی خاک در هر دو رویشگاه به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد و نتایج مقایسه آماری نمونه های خاک نشان می دهد که فسفر، پتاسیم، نیتروژن و کربن آلی در دو منطقه اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد با هم دارند. نتایج آنالیز اسانس نیز نشان داد که کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس کاملاً متاثر از تنوع رویشگاهی است، به طوری که میانگین بازده اسانس در رویشگاه طبیعی (6/0 درصد) و همچنین تعداد ترکیب های متشکله آن (17 ترکیب) بیشتر از شرایط مزرعه بود. عمده ترین ترکیب های اسانس در رویشگاه طبیعی شامل بتا-پینن و 1و8-سینئول می باشد. در صورتی که در شرایط مزرعه ترکیب های: 9 و 7 اکتا- دکادینال و 9 و 12 اکتا- دکادینوئیک از عمده ترکیبات اسانس گزارش گردید، بنابراین اختلاف شرایط آب و هوایی و بروز استرس های محیطی سبب بروز تغییرات در  کمیت و کیفیت اسانس گیاه می شود.